Belasting voor de rijken verhogen?

Op de Sargasso staat een postje over een ‘geweigerde’ voordracht bij TED. Kijk er maar even naar. Algemene teneur: Censuur.

Tja. Dit heeft ‘street-economics’. Een oppervlakkige manier van denken door mensen die geen idee hebben hoe de economie werkt en vooral afgaan op hun morele kompas. Ik ga niet het hele verhaaltje becommentariëren maar ik zal er twee dingen uittillen.

Consumeren of investeren?

Een van de centrale punten in dit video’tje is dat rijke mensen nooit zoveel kunnen consumeren als ze verdienen. Deze man heeft drie auto’s terwijl hij drieduizend keer zoveel verdiend. Dat zou een rechtvaardiging moeten zijn om de belastingen voor de super-rijken op te voeren. Klinkt logisch toch?

Het eerste wat hier moreel al mee mis is is dat kennelijk de staat bepaalt wat je met je geld moet doen. Als je het niet uitgeeft dan moet je het maar inleveren. Dat is al heel raar.

Het tweede punt is dat het helemaal niet de bedoeling is om meer te consumeren. Je wilt dat rijke mensen meer gaan investeren. Om productieve banen te scheppen zodat andere -niet rijke- mensen aan de slag kunnen om hun dagelijks brood te verdienen. Daarbij verhogen investeringen de productiviteit van de samenleving en dus van ons allemaal.

Het derde punt is dat iemand hogere belastingen aftroggelen juist omdat hij succesvol is precies het omgekeerde signaal is. Andere mensen die ook een bedrijf opzetten, een extra lening op hun huis nemen of in hun garage aan de slag gaan ontneem je zo de motivatie om er iets van te maken. Dat zie je bijvoorbeeld heel sterk in Nederland. Het enige wat we hier hebben is zzp’ers, overtallige vijftig-plussers die uit arren moede maar een bordje op de deur spijkeren.

Het laatste punt is dat als je de keuze moet maken tussen investeringen door mensen met hun eigen geld of door de overheid met andermans geld je ongezien voor de eerste moet kiezen. We hebben allemaal kunnen zien aan de laatste politieke klucht dat de jongens en meisjes in Den Haag het niet voor ons gaan doen: De subsidies spuiten in het rond terwijl we de grootste belastingverhoging in de geschiedenis van Nederland hebben gehad.

Banen creëren?

Het andere punt is de opmerking dat bedrijven geen banen creëren maar eerst proberen met dezelfde groep mensen meer werk te doen. Dat is een mooi voorbeeld van iemand die niet begrijpt hoe welvaart ontstaat.

Banen creëren is namelijk heel eenvoudig. Ik kan -met een pennenstreek- een miljoen banen creëren. Geef iedereen een tandenborstel en ga maar de stoep schrobben. Dit voorbeeldje is zo dom dat de meeste mensen het niet au sérieux nemen. Maar het is de kern van de denkfout van deze man. Het gaat immers niet over ‘banen’, maar over ‘inkomen’. Mensen willen helemaal geen baan maar een hoog inkomen tegen zo weinig mogelijk werk. ‘Werken’ is de prijs die je moet betalen voor je inkomen. ‘Banen’ zijn de kosten, ‘inkomen’ is de opbrengst van werken. Wil je meer inkomen hebben dan moet je banen creëren die meer opbrengen: Productiever zijn.

En dat kom je terug op de opmerking van deze man: Door met dezelfde mensen meer werk te verzetten zijn werknemers productiever. Het bedrijf maakt daardoor meer winst of komt uit de rode cijfers en kan meer investeren, hogere lonen betalen of gewoon de prijs van de goederen & diensten laten zakken. Dat levert voor iedereen meer op.

Vergelijk dit bijvoorbeeld met banen die door de overheid ‘gecreëerd’ zijn. Die zijn per definitie verliesgevend -anders zou er geen belastingpoet bij hoeven- en verhogen dus voor de maatschappij als geheel de kosten. Daardoor zullen wel productieve banen in de knel komen: Als er meer belasting betaald moet worden dan zullen de kosten per baan omhoog gaan en dan verdwijnen er onherroepelijk banen. Mensen die eerst nog net meer opbrengen dan ze kosten voor de ondernemer kosten dan wel geld en zullen dus thuis komen te zitten. Dat zijn trouwens meestal de mensen aan de onderkant van de samenleving: Het mes snijdt aan twee kanten, maar dan in de negatieve zin.

Conclusie?

De discussie wat belasting doet met de economie van een land is niet eenvoudig. NL heeft een veel hoger belastingniveau dan de Amerikanen maar een aantal overheidsfuncties zijn dan ook veel beter verzorgd en dat levert ook wat op. Zo zwart-wit is het allemaal niet. Wat in de discussie net zo belangrijk is is hoe de belasting wordt geheven en wat er vervolgens met het geld gebeurd. Loon- en vermogensbelastingen bijvoorbeeld zijn erg negatief, algemene belastingen als BTW zijn redelijk neutraal. En het geld uitgeven aan hogere uitkeringen of de economie meer regelgeving opleggen werkt ook averechts terwijl geld voor research of een minimum niveau basisvoorzieningen weer positief werkt.

Een paar conclusies zijn echter wel algemeen aanvaard. Als je zaken belast dan zal op de langere termijn dat een remmende werking hebben. Het verhogen van de inkomstenbelastingen zorgt ervoor dat mensen minder gaan werken, belastingen op sparen en investeren zorgt er voor dat mensen minder gaan sparen en investeren. Wat ook niet controversieel is is dat de overheid in het algemeen veel minder efficiënt werkt dan het bedrijfsleven en dat dus de overheid zich moet beperken tot een aantal algemene taken en de markt moet gebruiken om die te implementeren.

Terugkomend op dit filmpje: de reden dat het geweigerd is is omdat het niet aan de normale kwaliteitsstandaarden voldoet. Teveel niveautje schoolplein, te weinig onderlegd met feiten. Teveel moraliteit, te weinig objectiviteit.